SORU
Elektrik faturalarında görülen reaktif enerji bedelinin ödenmesinde, gerçekleştirme görevlisi, harcama yetkilisi ve muhasebe yetkilisinin sorumlulukları nedir? İyi çalışmalar. (kullanıcı adı:m.yüksel)
KONUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARIMIZ
Elektrik faturalarında aktif sütunu dışındaki endüktif ve kapasitif sütunlarında görülen tutarlar reaktif enerjiden kaynaklı bir cezanın bulunduğunu göstermektedir. Tüketim bedeli dışında ödenen bu ceza bedeli, ilgililerce kompanzasyon sisteminin kurulması/çalışır vaziyette tutulmasını sağlayıcı bir takım önlemler alınması durumunda ödenmeyebilecekken, bu tedbirlerin alınmamasından kaynaklı ödenen bu ceza bedeli de ilgili mevzuat çerçevesinde kamu zararı olarak belirlenmiştir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71. maddesinde kamu zararı, kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması şeklinde tanımlanmış olup, bu maddeye istinaden çıkarılan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in Kamu Zararının Belirlenmesi başlıklı 6. maddesinde ise, Kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesinin kamu zararı olarak belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
Yine konu ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nün 26.07.2010 tarih ve 11294 sayılı genel yazısında da elektrik, doğalgaz, su ve telefon faturalarının zamanında ödenmemesi ve bazı yükümlülüklerin zamanında yerine getirilmemesi nedeniyle ilgili mevzuatı ve/veya abonelik sözleşmesine göre gecikme zammı, gecikme cezası, gecikme faizi ve benzeri adlar altında tahakkuk ettirilen tutarlar ile elektrik faturalarında yer verilen reaktif enerji bedellerinin tamamı birden ek mali yük olarak ifade edilmiştir. Ayrıca ek mali yüke meydan verilmemesi için alınması gereken tedbirler kapsamında elektrik tüketimi ile ilgili olarak, ilave maliyete yol açan reaktif enerjiyi önlemek için kompanzasyon sistemlerinin kurulması ve etkin olarak çalıştırılmasının sağlanması gerektiği belirtilmiştir.
Yapılan açıklamalar çerçevesinde kamu zararı olarak kabul edilen reaktif enerji bedellerinin Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilmesi durumunda, zararın oluştuğu tarihten itibaren hesaplanacak faiziyle birlikte sorumlulardan tahsil edileceği hüküm altına alınmış; sorumlu olarak kamu görevlileri ve diğer ilgililer gösterilmiştir.
Öte yandan Muhasebe Yetkilisinin görev ve sorumluğu ödeme emri belgesi ve ekleriyle sınırlı tutulduğundan reaktif enerji bedelinin ödeniyor olmasından kaynaklı oluşan kamu zararından sorumlu tutulamayacağı ancak Harcama Yetkilisinin; kamu kaynaklarının etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, yönetilmesinden, kullanılmasından, korunmasından, kötüye kullanılmaması ve her an hizmete hazır bulundurulması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olması nedeniyle reaktif enerji bedellerinin ödenmesinden sorumlu sayılacağı, yapılacak inceleme sonunda ayrıca diğer ilgililerin de sorumluluğa dahil olabileceği değerlendirilmektedir.
