Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) ve İyi Yönetim İlkeleri
Kamu Denetçiliği Kurumu, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 74. Maddesinde yer alan Anayasal bir kurumdur. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 5. Maddesi gereğince “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla…” görevlendirilmiştir.
Kamu Denetçiliği Kurumunun web sayfasında (https://www.ombudsman.gov.tr) yer alan kurum tanıtımında:
Kamu Denetçiliği Kurumu;
İdarenin hizmet kalitesinin yükseltilmesine,
İyi yönetim ilkelerinin yerleşmesine,
İnsan haklarının gelişmesine,
Hukukun üstünlüğünün sağlanmasına,
Hak arama kültürünün yaygınlaşmasına,
Şeffaf hesap verebilir, insan odaklı bir idarenin oluşmasına
katkı sağlamaya çalışmaktadır denilmektedir.
Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6. Maddesinde bu ilkeler sayılmış ve kurumun, inceleme ve araştırma yaparken idarenin iyi yönetim ilkelerine uygun işlem ve eylem ile tutum veya davranışta bulunup bulunmadığını gözeteceği belirtilmiştir.
Kamu Denetçiliği Kurumunun idarede yerleşmesine katkı sağlamaya çalıştığı ve gözettiği İyi Yönetim İlkeleri nelerdir?
İnsan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde;
- Kanunlara uygunluk,
- Ayrımcılığın önlenmesi,
- Ölçülülük,
- Yetkinin kötüye kullanılmaması,
- Eşitlik,
- Tarafsızlık,
- Dürüstlük,
- Nezaket,
- Şeffaflık,
- Hesap verilebilirlik,
- Haklı beklentiye uygunluk,
- Kazanılmış hakların korunması,
- Dinlenilme hakkı,
- Savunma hakkı,
- Bilgi Edinme hakkı,
- Makul sürede karar verme,
- Kararların gerekçeli olması,
- Karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi,
- Kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi,
- Kişisel verilerin korunması
İdarede görev alanların iyi yönetime katkı sağlamak ve sunulan hizmetlerin kalitesini artırmak amacıyla söz konusu ilkelere uygun tutum ve davranışta bulunması; hizmet alanlarında bu ilkelere uygun tutum ve davranışta bulunulmasını beklemeleri ideal yönetime erişme yolunda faydalı olacaktır.
