SORU
Harcama yetkililerinin ödeme sürecindeki sorumlulukları sadece harcama talimatının mevzuata uygunluğundan mı ibarettir?
KONUYA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi Kanunu
Madde 32- Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.
14/06/2007 tarih ve 5189/1 sayılı Sayıştay Genel Kurul Kararı:
a) Harcama Yetkililerinin Genel Sorumluluğu 5018 sayılı Kanunda harcama yetkilisi ifadesiyle bir program sorumlusuna ve statü hukukunda tanımlanan daire/birim amirine işaret edilmektedir. Bu konumda olan yöneticilerin, 657 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinde belirtildiği gibi, amiri oldukları kuruluş ve hizmet biriminde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurları takip ve kontrol etmekten görevli ve sorumlu tutulacakları da tabiidir. Bu hükümler karşısında, bütçeden yapılacak harcamalar konusunda 5018 sayılı Kanunda öngörülen harcama sürecinde tek ve tam yetkili olan, giderin yapılmasına karar vermekten ödeme aşamasına kadar tüm işlemleri emir ve talimatı çerçevesinde yürüten ve maiyetindekileri ve onların eylem ve işlemlerini gözetmek ve denetlemekle yükümlü olan harcama yetkilisinin, Sayıştaya karşı hesap verme konusunda tam ve doğrudan sorumlu olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle, harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının ve buna konu olan harcamaların bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygunluğundan sorumlu olduklarına oybirliğiyle,
EDİTÖR YORUMU
5018 sayılı Kanunun 32. maddesinin ikinci fıkrasında, harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumlu olduğu belirtilmektedir. Bu ifadeden hareketle Harcama Yetkilisi’nin harcama talimatı verdikten sonraki aşamalarda sorumluluğu olmadığı sonucu çıkarılabilmektedir. Ancak, 14/06/2007 tarih ve 5189/1 sayılı Sayıştay Genel Kurulu Kararında harcama yetkilisinin sorumluluğuna ilişkin olarak; 5018 sayılı Kanunda harcama yetkilisi ifadesiyle bir program sorumlusuna ve statü hukukunda tanımlanan daire/birim amirine işaret edildiği ve bu konumda olan yöneticilerin 657 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinde belirtildiği gibi, amiri oldukları kuruluş ve hizmet biriminde kanun, tüzük, yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurları kontrol etmekten görevli ve sorumlu olacakları, bu nedenle de harcama yetkililerinin, bütçeden yapılacak harcamalara karar vermekten ödemenin yapıldığı aşamaya kadar tüm süreçlerle ilgili olarak sorumluluklarının bulunduğu belirtilmiştir.
Yukarıda sayılan nedenlerle, harcama yetkililerinin kendilerine ödenek gönderilen birimin en üst yöneticisi konumunda olan kişiler olmaları nedeniyle, harcama talimatını verdikten sonraki aşamaları gerçekleştiren görevlilerin amiri konumundadırlar. Bu nedenle sorumluluklarının harcama talimatı vermekle sınırlı olmayacağı, harcamanın gerçekleştirilmesindeki tüm süreçlerde sorumlu olacakları düşünülmektedir.
