SORU
Ay içerisinde kısmı süreli çalışan işçilere analık sigortası kapsamında geçici iş göremezlik ödeneğinin verilebilmesi için gerekli şartlardan birisi olan “doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta priminin bildirilip bildirilmediği” tespiti nasıl yapılmaktadır?
EDİTÖR YORUMU
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80 inci maddesinin birinci fıkrasının,
(h) bendinde Sigortalıların günlük kazançlarının hesabında esas tutulan gün sayıları, aynı zamanda, bunların prim ödeme gün sayılarını gösterir. Ancak, işveren ve sigortalı arasında kısmî süreli hizmet akdinin yazılı olarak yapılmış olması kaydıyla, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışan ve çalıştığı saat karşılığında ücret alan sigortalının ay içindeki prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saati süresinin 4857 sayılı İş Kanununa göre belirlenen haftalık çalışma süresine göre hesaplanan günlük çalışma saatine bölünmesi suretiyle bulunur. Bu şekildeki hesaplamada gün kesirleri bir gün kabul edilir.” hükmü,
(j) bendinde “Ek: 31/7/2008-5797/1 md.) Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında ilgili mevzuatı çerçevesinde uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılanların prim ödeme gün sayısı 30 günü aşmamak kaydıyla, bir takvim ayı içerisinde hak kazandıkları brüt ek ders ücreti toplam tutarının, prime esas günlük kazanç alt sınırına bölünmesi sonucu bulunur. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda tam sayıdan sonraki küsuratlar dikkate alınmaz.” Hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan 2016/21 Sayılı Genelge ( Kısa Vadeli Sigorta Kolları İşlemleri_2017/11 Sayılı Genelge İle Değişik )’de kısmi süre çalışan kişilerin doğumdan önceki bir yılda 90 gün kısa sigorta priminin bildirilip bildirilmediğine örnek bulunmamaktadır. Uygulamada doğum gerçekleştiği ayın bir önceki yılın aynı ayında bildirilen günlerinin tamamı dikkate alındığı gözlemlenmekteyse de kısmı süreli çalışan kişilere ilişkin aylık prim hizmet belgesinde ayrıntı bulunmadığından konunun teyidi sonradan düzenlenebilir nitelikte olan işverene ait puantaj belgelerine kalmaktadır. Örneğin Nisan ayında doğum gerçekleşen bir analık sürecine ilişkin bir önceki yılın Nisan ayında 11 gün kısa vadeli sigorta kollarında bildirimi olan kişinin Nisan ayının hangi günleri için 11 gün olduğu ve kesirli durumda sigortalı lehine hareket edileceğine dair düzenlemenin gerektiği değerlendirilmektedir.
