YÜKSEK LİSANS İÇİN ÖNERİLER
2015 yılında tezli yüksek lisansımı tamamlamıştım. Yüksek lisans ile ilgili tecrübe ve önerilerimi paylaşmak istedim.
Öncelikle yüksek lisansın tezli yapılmasını öneririm. Tez yazmak zor ve zaman alıcı ama ortaya bir bilimsel sonuç çıkarmak, tez konunuz hakkında derinlemesine bilgi sahibi olmak güzel bir durum.
Yüksek lisansı üniversiteden mezun olur olmaz yapmak yerine işe başlandığında yapılması daha faydalı olabilir. İşimiz ile ilgili bir konuda araştırma yapıp tez yazmak kariyer planlamasında bireyi daha yukarı taşıyabilir.
Yüksek Lisans yapacağımız üniversite önemli. Köklü bir Devlet üniversitesinde yapmak bana göre en güzeli, kurumsallaşmış, başarı ivmesi yükselen üniversitede yapılmalı yüksek lisans.
Tez danışman hocası çok çok önemli. Yüksek lisans esnasında hocanız rehberiniz olacak…Ulaşılabilir olması, iletişime açık olması, tezinizle ilgili heyecanınızı paylaşması, sizi motive edebilmesi çok önemli. Yorulduğunuz pes ettiğiniz anlar olabiliyor tez yazarken. Danışmanınız çok ayrıntı istiyor, sizi özellikle çok yoruyor gibi gelebilir. İyi danışman hoca, işini iyi bilen hoca sonuçta ortaya güzel, başarılı, faydalı bir eser çıkmasını isteyen hoca sizi yormak zorunda…Tüm zorlamalarını en güzel sonuca ulaşmak için yapacak olan danışman hocayı seçmeli. Pes ettiğinizde durma devam et, az kaldı sabret diyebilen, sizi hedefe kanalize edebilen danışman hoca ile çalışmak en güzeli…
Tez konusunu iyi seçmek gerekir. En az bir yıl o konu ile iç içe yaşayacağımızdan dolayı, konunun bizi kariyer planlamamızda ileri taşıması iyi olur. Konu okumaktan araştırmaktan sıkılmayacağımız bir konu olmalı.
Konunuz hakkında kaynak bulmak zor olabilir. Benim konumla ilgili çok az kaynak vardı ve oldukça zorlandım. Konuya göre değişir ama tez danışmanları ve jüri, kaynakların yeni, yakın zamandan olmasına önem veriyor.
Tezli yüksek lisansta muhtemelen anket yapılması gerekir. Soruları iyi hazırlamak anket için temel unsur. Sorular açık, net, kısa, öz, tek yargılı olmalı. Ucu açık sorular, tek soru cümlesinde içinde iki ayrı cümle anket sonucumuzu olumsuz etkileyebilir. Konumuz ve sorularımız bütünleşik olmalı. Ankete belli sayıda kişi cevap vermek zorunda …Ben anketimi 1000 kişiye e-mail göndermiştim 365 tam geri dönüş almıştım. Anketin sonuçlarının analiz edilmesi, çıkan bilimsel sonuçların doğru yorumlanması, bu sonuçlara göre yargılar oluşması, ortaya bilimsel sonuçların çıkması, öneriler sunabilmemiz kısacası tezin temeli anket…
Soruları hazırlamadan önce konumuzla ilgili ön okumalar, araştırmalar yapmak gerekir ki konu hakkında bilgimiz olmadan doğru soru hazırlayamayabiliriz.
Birçok arkadaşım yüksek lisansın derslerini alıp tez yazma kısmında yüksek lisansı bıraktı. Üniversite uzakta ise derslere gidiş gelişler, tez yazım zamanı danışman hoca ile görüşmelere gidip gelmeler zaman alıcı, maliyeti de yüksek olabiliyor. Bu durum yüksek lisans için belli bir bütçeyi ve zamanı ayırmayı gerektiriyor.
Bir yandan işinizde çalışıyorken bir yandan da yüksek lisansın derslerine gitmek, ödevlerini yapmak, ardından tez yazmak bünyeyi ciddi yorabiliyor. Benim işim oldukça yoğundu. O yoğunluk ile yüksek lisansı da yapabildim. Tez savunmamı yapmadan önceki 6-7 ay çok yoğun ve sıkı çalıştım. Özel hayatım nerdeyse olmadı. Davet edilen yerlere gidemedim, bana misafir olmak isteyenleri nezaketle erteledim. Kırılan, alınan arkadaşlarım oldu. Tezin bitse de sende biz de kurtulsak diyen oldu. Ramazan ayına denk gelen kısımda tüm ramazanı açlık bir yana uykusuz geçirdim aynı zamanda. Sabah ezanına kadar çalıştığım oldu. İş yerimde birkaç kez tansiyonum düştü. O günlerime şahit olan Gerede Malmüdürlüğü’ndeki arkadaşlarım beni dinleyerek, moral vererek, motive ederek bana destek oldular. Ailemde aynı şekilde destektiler. Keyifli yanları da oldu tabi. Okudukça, güzel bilgiler öğrendikçe çevremle paylaşmak gibi…
Yüksek Lisanstaki sınıf arkadaşlarımdan ders ve tez aşamasında farklı zorluklar yaşayanlarda vardı. Anne olup ikinci çocuğuna hamile iken derse gelip sonrasında tez yazarken bebeğini de büyüten arkadaşım gibi…Tez yazarken düğün telaşı yaşayan arkadaşım ya da…Sonuçta mazeretler hep var hayatımızda…Önemli olan başlamak ve sonra her şeye rağmen bitirebilmek…
Teziniz bir şekle girdiğinde danışman hocaya defalarca kontrole götürebiliyorsunuz. Bu kontroller analizler, yorumlamalar, yargılar, sonuçlar, kaynaklar, konuyu sıralama, yazım kuralları, ifade; hepsini içerebiliyor…Oldu tamam diyene kadar gelip gitmeler, düzeltmeler devam ediyor. Bu durumlarda pes etmemek lazım. En güzel sonuç için bunlar gerekli…İlk tez savunmasına girdiğimde tezimi yeterince savunamadım. Eksiklerimi savunma yaparken bende görmüş oldum ama jürinin soruları, sıkıştırmalarına cevap verememem sonucunda 3 aylık ek süre verildi bana. “Eksiklerini düzelt gel” denildi. Savunmadan çıktığımda moralim çok bozuldu. Bırakıyorum yapmayacağım artık, tez tez tez oldu hayatım dedim. Çevremdekiler yine destek oldu. En başta tez danışman hocam …” Aslı hnm istediğimiz düzeltmeleri yap, eksikleri gider gel, son aşama , az daha gayret” dedi. Arkadaşlarım “ilk savunmada herkes geçemez zaten” dedi. Birkaç gün dinlenip sabırla istenilenleri yapmaya çalıştım. İkinci savunmam da harika geçti. Jüri çok beğendi. Övgüler, takdirler, teşekkürler… Savunmadan başarı ile çıkmak; işte o an çektiğiniz her türlü zorluğa değiyor.
Tez yazım sürecimdeki eksiğim; Üniversite’den kaynaklanan sorunlardan dolayı tez danışmanım iki kez değişti. Soru hazırlama tekniğini çok bilemediğimden, hazırladığım sorular daha güzel olabilir, daha güzel sonuçlara ulaşabilirdim. Sonuç kötü değildi ama daha güzel olabilirdi.
Tez yazmak ile;
Ortaya bilimsel sonuçlar çıkarabiliyorsunuz,
Bir konu hakkında derinlemesine bilgi sahibi oluyorsunuz,
Araştırma, analiz, gözlem, yorumlama yeteneğiniz gelişiyor,
Okuduğunuz birçok bilgiyi özetleme yeteneğiniz gelişiyor,
Yazdığınız yazılara düzen geliyor,
Anlatım yeteneğiniz gelişiyor, tezinizi ciltlettiğinizde bir kitap yazmış gibi oluyorsunuz, ortaya bir eser çıkarıyorsunuz.
Tezinizden makaleler yazabiliyorsunuz,
Bilimsel kongrelere katılabiliyorsunuz…
Zamanınızı iyi değerlendirmiş oluyorsunuz.
İzlediğiniz programlar, okuduğunuz kitaplar değişebiliyor. Konuşmalarınızın kalitesi, niteliği artıyor.
Algınız açılıyor.
Yüksek lisans farklı hedefler sunabiliyor. Farkındalık oluşturabiliyor.
Tez konusuna göre memuriyetten istifa edip özel sektöre geçen arkadaşım oldu; size yeni hayat getirebiliyor.
Yüksek lisans derslerini alırken tekrar öğrencilik günleri yaşıyorsunuz, okul, sınıf, sınavlar, ödevler, yeni ve değerli arkadaşlar, ders sonu çay kahve içmeler, kıymetli sohbetler…
Yüksek lisans sınıfında yaş ortalaması ve meslekler farklı olabiliyor, farklı çevrelerden insanlarla tanışmak güzel oluyor.
Yardımlaşma ve takım ruhu…Birlikte ortak sunumlar hazırlamakla takım ruhunu yaşıyorsunuz. Sınıf arkadaşlarının birbirine kaynak desteği, tecrübe desteği oluyor.
Kolay olmayan, zorlayıcı ama sonuçta iyi ki yapmışım dediğiniz bir süreç tez yazımı…
Vatana, Millete, insanlığa katkı sağlayacak çalışmalarınız olsun inşAllah..Kolay gelsin , Allah yardımcınız olsun…
Aslı Gülhan BEK
