İDARİ İŞLEMLERDE YÜRÜTMENİN

DURDURULMASI KARARLARININ UYGULANMASI

Kemal KUL

Mali Hizmetler Uzmanı

GİRİŞ

Yürütmenin durdurulması kararı, açılan bir iptal davasında, davacı tarafın talebi üzerine, yapılan idari işlemin yürütülmesini dava sonuna kadar askıya alan, onun uygulanmasını durduran geçici nitelikte bir ara karardır. Yürütmenin durdurulması, kişilerin temel hak ve hürriyetlerini güvence altına alan, hukuk devleti prensibinin bir zorunluluğu olarak getirilen bir kurumdur.

Hukuka aykırı olan idari bir işlemin, uygulanmasını dava sonuna kadar erteleyerek, hukuka uygun bir idari işlem tesis edilmesi yönünde idareye bir fırsat sunmaktadır. Böylece idarenin vatandaş gözündeki itibarını korumakta ve kişilerin haklarının çiğnenmesini engellemektedir. İdari işlemlerin icrailiği ve hukuka uygun olma karinesi özelliği dikkate alındığında, kişilerin haksız bir uygulamayla karşı karşıya kalabilme ihtimali ve tehlikesi çok yüksektir.

Diğer taraftan, idarenin kanuniliği ilkesi ise, idarenin kanunlara uygun davranmak zorunluluğunu ifade etmektedir. İşte hukuka aykırı olarak alınan idari bir karar kanunlara aykırı olacağı için, idarenin kanuniliği ilkesini zedelemiş olacaktır. İdare ve vergi mahkemelerince verilen yürütmeyi durdurma kararlarının nasıl uygulanacağı noktasında gerek uygulamada gerekse de öğretide, bir takım görüş farklılıkları bulunmaktadır. Buradaki temel sorun yürütmenin durdurulması kararlarının geriye yürüyüp yürümeyeceği, kararın uygulanmasının kendiliğinden mi yoksa idarenin alacağı başka bir kararla mı olacağı hususları tartışmalıdır. Ancak, Danıştay’ın yerleşik içtihatlarına göre, yürütmenin durdurulması kararları geriye yürümekle birlikte, idari işlemin niteliğine göre, kararın uygulanması için idarenin yeni bir işlem tesis edip etmeyeceğinin belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca, yürütmeyi durdurma kararlarının, idare tarafından uygulanmaması halinde sorumluluğun nasıl olacağı, kişilerin veya devletin uğradığı zararların nasıl karşılanacağı hususunda da uygulamada bir takım sorunlar yaşanmaktadır.

Bu çalışmada, öncelikli olarak yürütmeyi durdurma kurumunu doğuran hukuki sebeplere değinilecek, yürütmenin durdurulması kurumunun önemi ve yararından bahsedilerek yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesinin koşulları tartışılacaktır. Son olarak da, yürütmenin durdurulması kararlarına itiraz konusuna değinilerek, yürütmeyi durdurma kararlarının sonuçları ve uygulanması tartışılacak, uygulanma zorunluluğu ile uygulanmaması halinde doğacak sorumluluğa ve yargı kararlarına yer verilecektir.

Makalenin tamamına buradan erişebilirsiniz.